Maniki Dünya - Hüsnü Mahalli

Ortadoğu uzmanı Hüsnü Mahalli'nin 2016 yılında basılmış İslam Coğrafyasının Kanlı Yüz yılı alt başlıklı kitabı.
Neden "maniki"? Maniki çingene dilinde "kahpe" demek. Dünya siyasetinin günümüzdeki tarifini bu kelimede bulmuş yazar. Bir dönem aynı isimli bir tv programı da vardı.
Kitapta, Lawrance zamanından bu yana  Ortadoğuda İsrail'in Amerika'nın  müslümanlara karşı kurguladığı oyunlar, yaratılan iç savaşlar, parlayan ve silinip giden liderler, Arap dünyasının bazı planlara alet olması, bu planları sezen bazı liderlerin de yok olup gitmesi, Arap coğrafyasındaki çelişkiler, Arap baharı ve Kürt sorunu hepsi bu kitapta işlenmiş. 
Çoğu bölümler yazarın bulunduğu ülkelerde yaşadıkları anı ve günlük formatında anlatılmış.
Tahmin ediyorum bu kitapta ilk defa okuduğunuz, "Ya ben bunu hiç böyle düşünmemiştim" diyeceğiniz konular olacak ve bazı olaylara farklı açıdan bakmaya başlayacaksınız.

Bu kitaptan neler öğrendik? İşte bazıları:
Lavrance'in homoseksüel olduğunu, Ortadoğuda sınırların belli elli tarafından çizildiğini, tesadüf sandığımız hiçbir şeyin tesadüf olmadığını. Örneğin:
"Ermeniler Cerablus'a gelip yerleştiğinde tarih 1915-1916 idi. Yani Cerablus bir Osmanlı toprağı idi ve Karkamış ile arasında henüz bir tel örgü bile yoktu. Oysa binlerce Ermeni, daha sonra Suriye tarafında kalacak olan Cerablus'a yerleştirilirken Türkiye sınırları içinde kalan Karkamış'a bir tek Ermeni yerleştirilmemişti. Üstelik Misakımilli sınırı da henüz çizilmemişti."

Bir tespit de Menderes ile ilgili:
"..Ama her şeye rağmen Menderes ve bakanları idam edildiğinde duygusal olarak üzüldüğümü;ancak ABD'nin kendisine bunca hizmet eden ve Türkiye'yi NATO'ya sokarak  batı işbirlikçisi durumuna getiren Menderes'in idamına ses çıkarmamasının ya da idamını engellememesinin beni çok şaşırttığını hatırlıyorum...ABD kim olursa olsun ve kendisine ne kadar hizmet ederse etsin gerektiğinde adamlarından vazgeçebiliyordu."

"Esad'ın şu cümlesi bugün için de hala çok anlamlıydı:
'Arap ülkeleri olarak şimdi biz birleşemezsek gün gelir İsrail bizleri aramızda savaştırır.' "

"Sabra ve Şatilla'da İsrail'in yaptığı katliamlar sonrası öldürülmüş bebeğine sarılarak yerde oturmuş bir Filistinli kadına yanaşıp yardımcı olmaya çalıştığımızda 'Eğer yukarıda Allah varsa dokuz ay günde değil 9 günde doğurmamı sağlamalı. Çünkü ben bbu katliamların intikamını sürekli çocuk doğurarak alabilirim.' demişti"

"Türkiye kendi Kürtleri ile savaşıyor ama Irak Kürtlerine sınırsız destek veriyordu. Türkiye’den intikam almak isteyen Saddam kendi Kürtleri ile savaşırken PKK ya yardım ediyordu. İran ise kendi Kürlerinin her ayaklanmasını bastırmasına karşın hem Irak Kürtlerine hem de PKK ya destek veriyordu. Suriye kendi Kürtleri ile hiç savaşmamış olmasına rağmen bazı haklarını vermiyor ama Irak Kürt liderlerini ve Öcalan’ı Şam’da misafir ediyordu."

"..Sohbet bitince çıkıp arabaya bindik ve Hankenti'nden yaklaşık 3-4 km. uzaklıkta bir tepeye çıktık. Güneş batmak üzereydi. Yanımızdaki subay burada bekleyin diyerek orada mevzilenen 10 kadar askerin yanına gitti ve 'Kemranızı buraya kurabilirsiniz' diyerek bize el salladı. Biz de dedikleini yaptıktan sonra beklemeye koyulduk. 30 dakika kadar sonra Ermeni tarafından içinde 5 askerin olduğu bir cip vadi boyunca Azeri tarafına doğru ilerledi. Daha sonra Azeri taarfından yakıt dolu 4 tanker göründü. ermeni askerler tankerleri getiren Azerilere dolar dolu çanta uzarak tankerleri alıp Ermeni bölgesine getirdiler. Azeriler Ermenilerin cipini alarak oradan uzaklaştılar.
    Ertesi gün (23 Temmuz 1993) Ermeniler Azerilerden satın alınan bu yakıtı tanklarına doldurarak Ağdam kasabasına saldırıp ele geçirdiler. Ağdam'daki zavallı Azeri halkı kendi soydaşlarının ihanetine uğramıştı."

Daha çok altı çizili satırlar var. Kitapta anlatılanlar Arap coğrafyası hakkında bildiklerinizi unutturacak derecede.