"Artık bugün demokrasi düşüncesi daima yükselen bir denizi andırmaktadır. 20. Yüzyıl birçok zorba hükümetlerin bu denizde boğulduğunu göstermiştir.Mustafa Kemal Atatürk.1930" Bu sözle başlıyor kitap. Kurtuluş Savaşı sonunda Türkiye Cumhuriyetinin kuruluş safahatını güzel resimler eşliğinde çok güzel sunmuş Can Dündar. Alıntılarla, anektodlarla, anılarla resimlerle, şiirlerle değişik bir Atatürk portresi çizmiş. Farklı bir Atatürk kitabı.
Kitabın arka kapağındaki Atatürk'ün şu sözünü, günümüz Türkiyesinde eleştirenler olacaktır. Ancak 1920'li yıllardan ve o zamanın Türkiyesinden bahsedildiğini unutmayalım.
"Karlsbad'da böbrek tedavisi gördüğü günlerde bir yandan da günlük tutuyor ve gelecekte uygulamaya koyacağı fikirleri kâğıda döküyordu:"Elime büyük kudret geçerse, ben sosyal hayatımızda istenilen devrimi, bir anda bir darbeyle uygulayabileceğimi sanıyorum. Halkın anlayışının, yavaş yavaş alıştırılarak değiştirilebileceğini kabul etmiyorum. Buna ruhum isyan ediyor. Ben bu kadar yıl eğitim gördükten, özgürlüğümü elde etmek için hayatımı, yıllarımı harcadıktan sonra neden cahiller derecesine ineyim? Onları kendi düzeyime çıkarırım. Ben onlar gibi olmam. Onlar benim gibi olsun."
Güzel sözler, güzel alıntılar:
"Değişimin zamanı gelmişti. II. Mahmut döneminde zorla giydirilmiş olan fes, artık yıkılmakta olan bir imparatorluğun simgesi haline dönüşmüştü. O kadar ki, tatbikatlarda görüşleri dikkate alınmayan Mustafa Kemal'e bir Fransız albayı "Başınızda bu tuhaf başlık oldukça kimse kafanızdakilere itibar etmez" diyebilecekti.
"Osmanlı sınırları Anadolu'ya kadar gerilemiş, imparatorluğun eski başkenti Edirne işgal edilmiş, halk panik halinde kaçışmaya başlamıştı.
Şimdi geri çekilen bu sulardan bir set kurup direnmek gerekiyordu...
...tıpkı yükselen bir deniz gibi.."
"Sofya' daki ilk günlerde gittiği muhteşem opera binası ve orada izlediği müzikaller O'nu öylesine büyüledi ki,, yanındaki arkadaşı Şakir Zümre'ye 'Bu adamların ulaştığı düzeye ulaşmamız şart' dedi. Onbeş yıl sonra Ankara yeniden inşa edilirken plana ilk koyduracağı bina, modern bir opera binası olacaktı."
"Mustafa Kemal, din konusunda sadece bilime dayanan felsefecilere güvenebileceği görüşündeydi. Okudukça, hayatta en hakiki mürşidin ilim olduğuna inancı pekişiyordu."
"Şimdi Samsun'dan yükselecek deniz, bütün Anadolu'nun kabaran nehirlerini Ankara'ya akıtacaktı."
"O bir hafta boyunca Rousseau'nun 'Toplum Sözleşmesi' nden okuduklarını, 1 Aralık günü mecliste anlatacak ve adeta Fransız ihtilalini örnek alarak kendi ihtilalini hazırlayacaktı.
İşte örnek: 'Toplum Sözleşmesi', 169. sayfa..
Konu: 'Hükümetin Kuruluşu'
Mustafa Kemal sayfada şu satırların altını çizip, paragrafın yanına 'Hükümetin şekli' notunu düştü: 'Bir hükümetin kurulması için gerekli olan fiil karmadır. İki ayrı fiilden meydana gelmiştir. Kanun yapma ve onu uygulama fiili..'
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder