Yap Bi Babalık-Can Yılmaz

İlk kitabı Klişe Hayatlar Matbaasından sonra yeni kitabı olan Yap Bi Babalık isimli kitabını hemen aldım Can Yılmaz'ın. Can Yılmaz Cem Yılmaz'ın abisi.İlk kitabı hoşuma gitmişti.Güzel mizahi bir anlatımı var.Eğlenceli öyküler.Geçen hafta kendisiyle İzmir Kitap Fuarında tanışma imkanı da buldum.Kitabımı da imzalattım.Ama geçen hafta itibari ile  henüz kitabını yeni aldığım ve  henüz okumadığım için kitabı hakkında konuşamadık.Öyküleri sıcak ama kendisini o kadar da sıcak bulduğumu söyleyemeyeceğim.Belki de bana öyle gelmiştir.

Güzel bir kitap.İçinde 22 adet kara mizah da içeren öyküler var. Okuması keyifli, sonları güzel.Kısa öyküler ve sıkmıyor insanı.Yalnız bir şey dikkatimi çekti öykülerde tek tek saymadım ama 5-6 tanesi haricinde hepsinde ölüm var.Ya olayın kahramanı ya arkadaşı ya da aileden birisi mutlaka ölüyor.İlginç.Tesadüf de olabilir ama vardır verilmek istenen mesaj. İki oturumda bitirdim.Okuyun güzel kitap.

Kumral Ada Mavi Tuna-Buket Uzuner

1997 yılında yazılmış bir roman. 2017 yılında okudum.Aslına bakarsanız ben kendimde var sanıyordum kitabı ama yokmuş.Aldım ve hemen okudum.Biraz sarktı çünkü çok uzun.Neresini geçiştirmeye kalkacak olsam orada önemli gelişmeler oldu.Geriye dönüp tekrar okudum. Buket Uzuner güzel bir kurgu yapmış, Baş kahramanımız Tuna, kardeşi Aras, mahallelerine taşınan film yıldızı Süreyya Mercan ve ailesi, ve onların küçük kızları Ada, onun dayısı Doğan Gökay, kuzeni Meriç arasında geçen çocukluklarından itibaren başlayan ilişkiler ve Tuna'nın yetişkinliğinde yaşadığı iç savaş anlatılmış. İç savaş bölümleri oldukça uzun, sıkıcı ve gereksiz gelmedi değil.O kadar uzamasına gerek yokmuş. Hele Tuna'nın hastanedeyken hizmetli Hasan'la olan bölümleri iyice gereksiz geldi.İç savaş ortamı çok güzel anlatılmamış bence. Aslına bakarsanız bu iç savaş meselesine de girmeye hiç gerek yokmuş.Konu bütünlüğünü sağlayan bir olay olduğunu da düşünmüyorum.Sonuç bölümünde ise kahramanların tek tek konuşturularak bazı gizli kalmış kısımların anlattırılması konunun içine serpiştirilebilir miydi bilmiyorum. Kitapta geçen ensest aşkım, lezbiyenlik gibi konular  ile gençlerin sevişme sahnelerinin ayrıntısı biraz marjinallik katmış gibi.Ama güzel bir anlatım, akıcı bir dil.Benim hoşuma gitti.Kitabın kapak resminin güzelliğini de söylemeden geçemeyeceği.Çok beğendim.

Kitaptan alıntıladıklarım ise:

-Eh sanıyorum bir yerde severek yaşamak ve bunu sürdürmek isteğine de "o yerli olmak" denir.

-En acıtıcı yara, asıl yanılanın insanın kendisi olduğunu anlamasıdır.İzi hiç silinmeyen tek yara, kendine ihanet eden bilinç tarafından kanatılmıştır,! En güç affedilen hata, insanın kendisine ait olanlardır aslında.

-"Bence demokrasının azı çoğu yoktur asteğmen.Demokrasi ya vardır ya da yoktur! Eşitliğin yaygınlaştırılmayışı, adaletin resmileştirilmemesi olabilir ama demokrasinin eksiği, fazlası olamaz! Demokrasinin de kuralları ve disiplini vardır.Demokrasi sonsuzluk ve sorumsuzluk değil, sorumluluk ve sağduyu rejimidir.Eşit uygulandığı ülkelerde iç savaş çıkmaz."

-Sanmak ile olmak arasındaki uçurumdan hep nefret ettim! Sanmak, içinde umutlar, düşler ve heyecanlar vaat eden çok boyutlu bir kavramken, olmak gerçeğin sert, kalın, köşeli ve katı üç boyutunu taşır yalnızca..Ne mutludur o, oluşlarının içine sanışlarını da katmayı başaran insanlara..

-Yakınına sokulmadıkça, kokusu duyulmayan mücerret bir koku gibidir ölüm...Mücerret soyut anlamına gelir...Ne zaman ki vakti gelir, yakınlarda birine denk düşer ve işte o zaman kokusu duyulur ölümün.

-"Yavaş yavaş, usul usul birikiyor kötülük..." diye fısıldadı Tuna.

-Kibirle ve kararsızlıkla geçirilen gençlik kimseye mutluluk getirmemiştir.

-İnsanın kendisini hiç beğenmediği yanlarıyla birlikte benimsemesi, ortalama olarak insan ömrünün kaçıncı yılına denk düşüyor acaba?

Mucizevi Mandarin-Aslı Erdoğan

Öncelikle Mandarin ne demek. Mandalin değil tabi ki Mandarin. yüksek makamdaki Çin devlet görevlilerine verilen ad.Kitaptaki 13 öyküden biri. Aslı Erdoğan'ın gözaltına alınması ve yargılanması haberlerini okuduktan sonra, bu kadın böyle tehlikeli neler yazıyor acaba diye merakımdan aldım kitabını birkaç kitabı arasından en çok bilineni galiba Mucizevi Mandarin.

Düşünerek, irdeleyerek okunması gereken alttan alta mesajlar veren öyküler var.Kesinlikle aceleye getirmeden sindirerek okunmalı.Derin anlamlar insanı sonradan vuruyor.Değişik bir yazar.Kendine has değişik bir uslubu var.Diğer kitaplarını da merak ediyorum.Öykülerde biraz hüzün, biraz kalp yarası, biraz boşlukta kalış var. Kitap Dünya okurlarınca "geleceğe kalacak elli yazar" arasında sayılan Aslı Erdoğan'ın ilk öykü kitabı Mucizevi Mandarin.Yalnızca Türkçe'de değil çevrildiği yabancı dillerde de aynı ilgiyi uyandırmış bir kitap.Aynı zamanda En İyi Türk Edebiyatı Kitapları listesinde yer almakta.

Kitaptan alıntılar ise şöyle:

-Küçük bir çocukken dünyanın kahverengi gözlülere değişik görünüp görünmediğini merak ederdim...Artık yeterince büyüdüm, en azından dünyayı başkalarından farklı görüyorsam, bunun nedeninin gözlerimin rengi olmadığı bilecek kadar.

-Bir şehir, ancak içinde sevdiğiniz biri olunca yaşamaya başlar.

-Karanlıkları, gölgeleri, eskiyi,yasadışını seçerim ben.Düşü gerçeğe, geçmişi bugüne, acıyı umuda yeğ tuttuğum için herhalde.

-Bir insan ne kadar kötü dövülürse dövülsün, içeriden ya da dışarıdan, bedeni ya da ruhu ne kadar incinmiş olursa olsun, yaşamı yeniden sevebilir. Yeter ki kafasını hep aynı duvarlara vurmaktan vazgeçsin.

- Bir insanı gerçekten sevmek, onun tuhaflıklarını, hiç kimsenin, kendisinin bile benimseyemediği, hatta fark etmediği huylarını sevmektir.İnsanların en esaslı yönleri uyumsuzluklarında saklıdır çünkü.

Bir Hayat Bir Hayata Değer-Ahmet ALTAN

"Büyük eserler yaratmış olanların ve uzaktan küçücük gözüken dünyalarında derin sarsıntılar yaşayan sıradan kadınların aşkları ve acıları var bu kitapta. Bu kitabı okuduğunuzda sadece sanat ve bilim dünyasının görünmeyen yüzünü değil, kendinizden bile sakladığınız duyguları bulacaksınız. Beethoven tek bir kadını çok sevdi hayatında. Ona mektuplar yazdı, onun için besteler yaptı. Adını hiç kimseye söylemedi. Kimse bilmedi onun sevdiği kadının adını. Juan Ramon Jimenez, karısı Zenobia'ya âşıktı. Karısı hastalandı, ölüm döşeğine düştü. Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldığını, sırf Zenobia ölmeden öğrenebilsin diye Nobel Komitesi zamanından önce açıkladı. Zenobia öldü sonra. Jimenez bir daha tek satır yazmadı.Oğul Alexander Dumas, pahalı bir fahişeye âşık olmuştu. Aslında bütün Paris bu veremli genç kadının peşindeydi. O kadın ise sadece Lizst'i sevdi. Onu terk eden tek erkek de Lizst oldu. Oğul Dumas, sevdiği kadın ölünce Kamelyalı Kadın'ı yazdı. Verebileceği en büyük armağanı verdi ona. Dünyanın en ünlü mimarlarından Louis Kahn, bencil ve çirkin bir erkekti. Bir tren istasyonunun tuvaletinde 74 yaşında ölü bulunduğunda, arkasında kendisine âşık üç kadın bıraktı. Oğlu, babası gibi birisini onların neden sevdiklerini merak edip o kadınları tek tek dolaştı." 

Bunlar ve bunlara benzer aşk gerçek yaşanmış aşk hikayeleri. Güzel bir hikayeye bürünmüş, güzel akıcı bir anlatımla sunulan aşk hikayeleri.Hepsi birbirinden güzel. 

Cami Işıklarına Bakan Çocuk başlıklı bölümü çok beğendim, Kader Kapıyı Çaldığında'yı ise kızıma okudum.Bethoween'in sağır oluşu ve yaptığı inanılmaz bestelerin hikayesi.

Ahmet Altan'ın kitaplarını ve anlatımını seviyorum. En sonda ise Hrant Dink' e yazılmış olan yazısı ise hepsinden daha güzel.

Beğendiğim bölümlerden:

-"Hepimizin birbirimizi son kez gördüğümüz bir gün olacak.O günün hanfgisi olacağını hiç bilemeyeceğiz.

Ve o o gün gelecek.

Koyu bir gecede beliren kara bir muhrip gibi girecek hayatımıza

Düşüncelerimizin arkasındaki o belirsiz bölgede şekilsiz gölgeler gibi dolaşan korku dolu sezgiler yıkıcı gerçeklere dönüşecek.

Yüzündeki gülümsemeyi bize anı olarak bırakan biri ayrılacak bizden

Bir daha o yüzü görmeyeceğiz.

Suya vuran bir ışık gibi alacakaranlıkla birlikte derinliklere çekilecek.

Bir bilinmeze doğru uzaklaşacak."

-Karısı Zenobia öldükten sonra İspanyol Şair Juan Ramon Jimenez, tek bir satır daha yazmamıştı. "Zenobia yoksayazmak da yoktu, bütün dünyaya sanki şunu haykırmak istiyordu:

-Ona okuyamayacaksam eğer, yazdıklarımı onun nasıl bulduğunu öğrenmek için sabırsızlıkla beklemeyeceksem, yazmak ilgimi çekmiyor.

Aklında karısıyla bütünleşmiş olan yaz, Zednobia'yla birlikte öldü onun için."

 -...Tanrı hiçbirimizi affetmeyecek, çünkü bütün günahlarımızı biliyor.

Ben o zavallı kızın, o minicik küçük kızın şöyle de demesini isterdim:

"Ben de Tanrı'yı affetmeyeceğim."

Eğer onun yerine konuşabilseydim, Çünkü derdim, Onun da bütün günahlarını ben biliyorum."

Güzel şeyler yazmış.Okuyun

Aptalı Tanımak-A.M.Celal Şengör

Şu anda Türkiye'ye egemen olan cehâlet yönetimi, toplum olma bilincimizde büyük yaralar açmıştır ve açmaya da devam etmektedir. Öncelikle, toplumun bir grup olarak rasyonal düşünme yeteneğini silip süpüren yobazlık ve düşünceye değil korkuya dayanan cemaat yaşamının hortlatılması, toplumsal dokumuzu derinden yaralamıştır. Buna ilâveten eğitimimizde yaratılan kargaşa ve kalitesizlik, bir toplum olarak bilgi edinme ve değerlendirme yetimizi ortadan kaldırmak üzeredir. Tüm bunları yapanların eleştirilmesine, toplumda gerçeği aramak için oluşturulabilecek bir serbest düşünce ve tartışma ortamının oluşturulmasına imkân verecek basın özgürlüğünün alenen, fütursuzca tehdit edilmesi ve buna toplumdan en ufak bir reaksiyon gelmemesi ortaya konan yıkım projesinin toplumca algılanamamasına ve dolayısıyla bertaraf edilememesine neden olmaktadır.

Bahsettiğim yıkım projesi, bir grup kötü niyetli insanın Türkiye'yi ortadan kaldırma projesi olarak algılanmamalıdır. Kuşkusuz, içimizde bu yıkım projesini yönetenleri dışarıdan destekleyenlerin böyle bir amaçları olabilir ve muhtemelen vardır da. Ancak bu projeyi içimizde (ve başımızda) bulunarak yürüten ve destekleyenlerin yaptıklarının tamamen farkında olduklarını sanmıyorum. Ortaya çıkan ve benim kısaca "proje" diye betimlediğim olgu aslında yalnızca cehalet ve aptallığın ortaya çıkardığı bir süreçtir. Tarih boyunca cehaletin ve aptallığın eline geçen toplumların kaderleri hep bizimki gibi olmuştur. Zira cahil, çevresiyle temasa geçemediği gibi bizzat kendisi hakkındaki bilgileri de değerlendiremez. Aptal ise bu veriler kendisine sunulsa bile bunlarla ne yapacağını düşünemez. Cahil ve aptal her türlü eleştiriden korkar, zira bellediği yolun dışında bir yolun varlığını bilmez, olabileceğini düşünemez ve kendisine gösterilse bile değerlendiremez. Bu durumda yapabileceği tek şey, bugün Türkiye'de olduğu gibi, toplumsal terör, yani korku yaratmaktan ibaret olur.

Hayran olduğum bir bilim adamı.Cumhuriyet Bilim Teknik Dergisinde yayınlanan yazılarından oluşmuş kitabında Türkiye'de eksik gördüğü her şeyi teker teker söylemiş. Ahlaksızlıklardan, cahillikten, üniversitesizlikten, bilimsel anlamda en ufak bir ilerlemenin olmamasından yakınmış.Zevkle ve üzülerek okudum.Ama ne yazık ki gerçekler bunlar.Herkesin herkesi yargılamaya hakkı olduğunu kitabın başında belirterek bunun toplumsal gelişmemizin en temel gereği olduğundan yola çıkmış.Aptallığın tanımını yapmış, kendi kullandığı aptal tanımının  "zeka ve/veya akıl yönünden belli bir ortalamanın altında olan kimse" olarak sıfat manasında kullandığını belirtmiş.Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının IQ ortalamasının 89 ile 90 arasında olduğunu bunu nedeninin nüfusun hızla artmakta olduğu, eğitimin kötü olduğunu, eğitimin yaratıcılığa değil ezberciliğe dönük olduğu, okula gitmekten amacın öğrenmek değil diploma sahibi olmak olduğu, ahlaksızlığın arttığı, insanların huzursuz olduğu ve birbirini sevmediği, aile içi ilişkilerin iyi olmadığı, tüm bu toplumsal davranış bozukluklarının ve sosyal hastalıkların ve ahlak düşüklüğünün sebebinin uzun zamandan beri yukarıda belirtilen IQ ortalamasına sahip bir toplumdan çıkan yöneticilerle yönetilmesi olduğunu belirtmiş. 

-

"Bir ülkenin bağımsızlığını kaybetmesi, o ülkenin sahiplerinin toplum bilincini kaybetmemeleri halinde çok büyük bir felaket olmayabilir, çünkü bilinçli toplum, kaybettiği bağımsızlığını tekrar kazanabilir.Ancak, toplum olma, yani bir yerde insan olma bilinci gitmişse, o toplumdan geriye ancak bir insanlık harabesi kalır." 

"Cumhuriyete kadar bugünkü Türkiye toprakları içinde yaşayan insanların, insan bilgisine kalıcı katkıları kocaman bir sıfırdır.Yani Osmanlı İmparatorluğunun tüm izleri tarihten tamamen silinse, bilim dünyasının en ufak bir kaybı olmaz"

"Bir lokma ekmek ve bir hırka ile kanaat eden insan yaratıcı olamaz.Bu felsefeyi öven hiçbir düşünce yaratıcı bir toplum ortaya çıkaramaz."

"İnsan ne zaman insan olmuştur.El-cevap; yalan söylemeyi öğrendiği zaman"

"Bir yandan dünyanın yedi günde yaratıldığına inanıp jeoloji öğrenmek nasıl mümkün değilse, diğer yandan Adem ile Havva efsanesine inanıp biyoloji yapmak böylece mümkün değildir.Dünyanın üzerindeki yedi kat göğe inanıp astronomi yapmak ne denli olanaksızsa, nedenselliği Al Gazzali'nin yaptığı gibi reddedip fizik yapmak da o kadar mümkün değildir."

Okuyun. Güzel.Diğer kitaplarını da okluyun.Seversiniz sevmezsiniz.Sevmediğiniz kısımları da okuyun.İnanın demiyorum.İnanmadığınız yerde ise doğruluğunu araştırın.

Barış Makinesi-Özgür Mumcu

Barış Makinesi tam anlamıyla bir macera romanı. Birinci Dünya Savaşı'nın eşiğinde İstanbul, Manisa, Paris ve Belgrad dörtgeninde geçen öykünün merkezinde, insanları elektromanyetik dalgalar aracılığıyla barışçıl yapacak bir icat yer alıyor. Karakterlerden biri şöyle izah ediyor: "Bak, herkesin ruhu ve her ruhun bir titreşimi var. Habislik ya da iyilik, merhamet ya da zulüm. Hepsinin ruhtaki titreşimleri farklı. O titreşimleri ölçüp biçebilirsek, ruhta habisliğin ve zulmün yaydığı titreşimleri zapt edecek bir barış makinesi yapabiliriz."

Ancak makinenin işe yaraması için bir miktar siyasi ön hazırlık gerekli: "Avrupa'daki kraliyetler yıkılmayı bekliyor. Yıkılmadıkları için acı çekiyorlar. Birinden başlarsak hepsi onu takip edecek. Biz onların yıkılmasını kolaylaştırmazsak ancak büyük bir cihan harbiyle yok olacaklar.Aslına bakarsanız, söz konusu barış makinesi, romandaki gerçeküstü tek motif; geri kalanı bir yandan tarihi polisiyelere, bir yandan da 1900'lerde geçen casusluk öykülerine göz kırpıyor. Kahramanımız Celal, İstanbul'da düello, Belgrad'da cunta derken kendisini dev bir sirkte gösteri yaparken bulan, tek yumrukla boğa deviren bir maceraperest.

Biraz karışık.Konudan konuya atlayan fantastik bir macera.

Alıntı yaptığım bir kaç paragraf ise şöyle:

-"Ne vakit ki bütün memleketler tek kişinin tasallutundan kurtulur, o vakit barış makinesinin düğmesine basacağız.İşte o vakit, bir daha harbe girmek, seferberlik türküleri söylemek, canını feda etmek yada ağzı tırtıklı hançerlerle boğaz kesmek gelmeyecek.Kimse evini, tarlasını, ailesini hiçliğe yuvarlayıp kendi de kendi de cepheye başka bir hiçliğe yuvarlanmaya gitmeyecek."

-"Bir sabaha karşı bana "İnsanlar" demişti. köşeye sıkıştırılmadı mı hastalık salınmadıysa yangın kavurmadıysa harp etmek istemez.Deme ki  harp edip etmeyeceğine insan kendi karar verirse cenk ihtimali pek düşüktür.Ancak senin harp etmekliğine sana hükümran olan birileri sana sormadan karar verirse harp edersin.

Böyle bir makinenin icadına gerek olmadan bütün dünya milletlerinin dostça yaşayacağı güzel günlere..

Mütevazı Bir İntikam - Bahadır Cüneyt Yalçın

Absürd hikayeleri ve yazıları ile sevdiğim Penguen Dergisinden tanıdığım Bahadır Cüneyt Yalçın'ın Hep Lunapark kitabından sonra okuduğum ama ondan daha önce yazılmış olan kitabı Mütevazı Bir İntikam çok güzel bir kitaptı.İçinde anlatılanlar ve hoş hikayeler bir anda bitti ama tükenmedi.Ara sıra açıp açıp okunacak ince zeka ürünü esprilerle ve alıntılarla süslenmiş güzel bir kitap olmuş. Eğlenceli ve biraz da öğretici.Bahadır Cüneyt Yalçın'ın tarzını seviyorum. Kitaptan çok altını çizdiğim yer var.

-"Bir araştırmaya göre, trafik ışığı kırmızıdan yeşile döndüğünde İtalyanlar ortalama 5 saniyede, İspanyollar 6, Almanlar ise 7,5 saniyede korna çalıyorlarmış" dedi Ali.

""Türkler?" diye sordu Burhan Turhan.

"Türkler araştırmaya dahil edilmemiş çünkü bu araştırmadaki ölçü saniye, salise değil"

-Metin Milli'yi bilirmisin.Pili zayıflayınca bütün teypler Metin Milli çalmaya başlar.

-Pisuvardaki bulaşık teli gibiyim.Yanlış zamanda yanlış yerde.

-Halat çekme yarışı 1900 ile 1920 arasında olimpik spordu.Sonra ilkokul müfredatına girdi.Allah kimseye böyle bir kariyer düşüşü nasip etmesin.

-Hapishaneye verdiğin kitapları okudum.Hepsinde adın yazıyordu.İnsan bir yere karşılık beklemeden kitap veriyorsa en sevdiklerini ve en sevmediklerini seçer.Kendine göre bir denge tutturur.

-Kutadgu Bilig gibiyim. herkesin bildiği, kimsenin okumadığı.

-Rakamlar bizi zengin edebilir hatta mutluluk verebilir, ama bizi kelimeler kurtaracak.

-Cezaevi çatısında ölü bir güvercin gördüm.Yazık ki kimse onu oradan almayacak.Toprağa girme lüksü bile yok.Her yaratılmış toprağa kavuşamıyor işte.Yazlık yerlerin asfaltları kurbağaların mezarı değil mi?

-Beş hececiler ile Yedi Meşaleciler yemeğe gitmiş hesabı Garip ödemiş.

-Sloppy White'nin lafı:" Külüstür arabamla köprüdeki gişelere geldim.Görevli elli sent, dedi.Sattım gitti, dedim.